آیا قرص یونی زینک اشتها آور است؟ پزشکان چه می گویند؟
هر قرص یونی زینک حاوی ۴۱/۱ میلی گرم سولفات روی مونوهیدرات است که ۱۵ میلی گرم روی عنصری را همراه با ویتامینهای ضروری نظیر ویتامینهای گروه B و ویتامین C را فراهم میکند. در پاسخ به این سوال که آیا قرص یونی زینک اشتها آور است یا نه باید گفت که ممکن است اشتها را در برخی از افراد افزایش دهد اما نمیتوان گفت که بهطور بالقوه منجر به افزایش وزن میشود. مواد مغذی موجود در آن مانند روی و ویتامینهای گروه B میتوانند به طور غیرمستقیم بر اشتها تأثیر بگذارند. این مواد برای متابولیسم انرژی و حس چشایی مهم هستند و کمبود آنها میتواند باعث کاهش اشتها شود.

نقش ترکیبات قرص یونی زینک در افزایش اشتها
جهت پاسخ به این سوال که آیا قرص یونی زینک اشتها آور است ابتدا باید هنگام خرید یونی زینک ترکیبات این مکمل را بررسی کنیم. قرص یونی زینک با ترکیبی از ویتامینها و مواد معدنی ضروری نظیر ۴۱/۱ میلی گرم سولفات روی مونوهیدرات که ۱۵ میلی گرم روی عنصری را فراهم میکند، فرموله شده است. این ترکیبات همچنین شامل بیوتین، اسید فولیک و طیف وسیعی از ویتامینهای گروه B، همراه با ویتامین C و اسید پانتوتنیک است.
این تصور که مصرف مکمل های تقویت کننده بدن موجب افزایش وزن و چاقی می شوند، کاملا اشتباه است، زیرا افزایش وزن در اثر پرخوری و مصرف غذاهای پرکالری ایجاد می شود. بنابراین نباید این نوع از مکمل ها را عامل چاقی دانست. شاید سوال بسیاری از علاقه مندان این قرص همین موضوع باشد. باید بگوییم که این فرآورده به دلیل برخورداری از ویتامین های گروه B موجب افزایش سوخت و ساز بدن می شود.
روی بهتنهایی نقش مهمی در درک طعم و تنظیم اشتها دارد. تحقیقات نشان دادهاند که کمبود روی میتواند منجر به تغییر حس چشایی و کاهش اشتها شود. بنابراین، مصرف کافی روی ممکن است به حفظ سطح اشتهای سالم کمک کند. بهطور مشابه، ویتامینهای B برای متابولیسم انرژی بسیار مهم هستند و میتوانند بر سطح انرژی کلی و بهطور بالقوه بر اشتها تأثیر بگذارند. بهعنوان مثال، ویتامین B۱ «تیامین» برای متابولیسم کربوهیدرات مهم است، درحالیکه ویتامین B۳ «نیاسین» از تولید انرژی پشتیبانی میکند.

از سوی دیگر، ویتامین C به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و حمایت از سیستم ایمنی شناخته شده است، اما همچنین به سلامت کلی سیستم گوارشی کمک میکند که این امر میتواند بهطور غیر مستقیم بر اشتها تأثیر بگذارد. بیوتین و اسید فولیک نیز برای فرآیندهای متابولیک ضروری هستند و حضور آنها در یونی زینک ممکن است از سرعت سوخت و ساز سالم پشتیبانی کند.
به گفته سایت لیمومی درباره نیاز روزانه بدن به ویتامین c:
طبق تحقیقات انجمن استرالیا بهطور معمول بدن یک فرد بزرگسال در طی روز به ۴۵ میلیگرم ویتامین C نیاز دارد. این مقدار حدود نصف یک پرتقال متوسط است؛ اما نکته جالب اینجاست که نیاز روزانه بدن یک مادر شیرده به ویتامین C به ۸۵ میلیگرم خواهد رسید. درحالیکه این نیاز در کودکان به ۳۵ تا ۴۰ میلیگرم در روز میرسد.
درحالیکه تحقیقات خاص محدودی وجود دارد که مستقیماً تأثیرات اشتها آوری این ترکیبات در قرصهای یونی زینک را نشان دهد، روی بهتنهایی و ویتامینهای B نشان میدهند که میتوانند تأثیر مثبتی بر اشتها و متابولیسم داشته باشند. بهطورکلی، قرصهای یونی زینک ممکن است به معنای سنتی «اشتها آور» در نظر گرفته نشوند، زیرا آنها برای بهبود طعم و مزه طراحی نشدهاند، بلکه برای حمایت از نیازهای تغذیهای که میتوانند بهطور غیرمستقیم بر اشتها تأثیر بگذارند، طراحی شدهاند.
آیا قرص یونی زینک چاق کننده است؟
حال میخواهیم به بررسی این سوال که آیا قرص یونی زینک چاق کننده است بپردازیم. در درجه اول باید گفت که قرص یونی مکملی غذایی محسوب میشود که برای تامین ویتامینها و مواد معدنی ضروری طراحی شده، نه منبعی برای کالری. هر قرص حاوی مونوهیدرات سولفات روی، بیوتین، اسید فولیک، چندین ویتامین B، ویتامین C و کلسیم دی پانتوتنات است که هیچ یک از این مواد بهطور ذاتی چاق کننده نیستند یا کالری قابل توجهی در رژیم غذایی شما ایجاد نمیکنند.

چنانچه گفته شد، روی نقش مهمی در فرآیندهای متابولیک دارد و میتواند به تنظیم اشتها کمک کند. بااینحال، بهطور مستقیم موجب افزایش وزن نمیشود. بهطور مشابه، ویتامینهای گروه B برای متابولیسم انرژی ضروری هستند اما خود حاوی کالری نیستند. آنها از توانایی بدن برای تبدیل غذا به انرژی پشتیبانی میکنند که این امر میتواند به حفظ وزن سالم در صورت ترکیب با یک رژیم غذایی متعادل کمک کند.
به نقل از سایت sciencedirect درباره تاثیرات زینک بر روی چاقی:
Our data suggest that zinc supplementation increases body weight in patients undergoing HD and decreases body weight in individuals who are overweight/obese but otherwise healthy, although after normalization for study duration, the association observed in subjects who are overweight/obese disappeared.
ویتامین C و بیوتین نیز در افزایش وزن نقشی ندارند. در عوض، آنها از سلامت کلی و عملکرد متابولیک حمایت میکنند. درحالیکه کلسیم دی پانتوتنات در متابولیسم انرژی نقش دارد، حاوی کالری اضافه نیست.
بهطور خلاصه، در پاسخ به سوال اینکه آیا قرص یونی زینک چاق کننده است باید بگوییم که بعید است مصرف قرص یونی زینک بهتنهایی و بهطور مستقیم منجر به افزایش وزن یا تجمع چربی شود. مدیریت وزن در درجه اول به عادات غذایی کلی و انتخابهای سبک زندگی بستگی دارد تا مکملهای غذایی. بااینحال، همچون هر مکمل دیگری، بهتر است با یک متخصص برای مشاوره شخصی متناسب با نیازهای سلامتی خاص خود مشورت کنید.
عوارض قرص یونی زینک
پس از پرداختن به این سوال که آیا قرص یونی زینک اشتها آور است، قصد داریم به بررسی عوارض قرص یونی زینک بپردازیم. قرصهای یونی زینک، حاوی ترکیبی از ویتامینها و مواد معدنی ضروری هستند که بهطورکلی برای اکثر افراد در صورتی که طبق دستور مصرف شوند، بیخطر محسوب میشوند. بااینحال همچون هر مکمل دیگری، ممکن است در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند. در ادامه عوارض جانبی رایج و احتمالی و سپس، نگرانیهای جدی سلامت ناشی از مصرف این قرصها را بررسی خواهیم کرد.
عوارض جانبی | توضیحات |
مشکلات گوارشی | تهوع، استفراغ، اسهال، گرفتگی معده (به خصوص با معده خالی) |
طعم فلزی در دهان | به دلیل وجود روی در مکمل |
واکنشهای آلرژیک | بثورات پوستی، خارش، تورم |
مسمومیت با روی | سردرد، سرگیجه، اختلال در سیستم ایمنی، کمبود مس (در دوزهای بالا و طولانی مدت) |
تداخل با داروها | کاهش اثرگذاری یا افزایش عوارض جانبی برخی داروها مانند آنتیبیوتیکها و دیورتیکها |
- مشکلات گوارشی: شایعترین عوارض جانبی گزارش شده شامل تهوع، استفراغ، اسهال و گرفتگی معده، بهویژه زمانی که با معده خالی مصرف شود، است.
- طعم فلزی در دهان: برخی از افراد ممکن است طعم فلزی را در دهان تجربه کنند که میتواند به محتوای روی در این مکمل نسبت داده شود.
- واکنشهای آلرژیک: اگرچه نادر هستند، برخی از افراد ممکن است واکنشهای آلرژیک داشته باشند که به صورت بثورات، خارش یا تورم ظاهر شوند.
- مسمومیت روی: مصرف بیش از حد روی میتواند منجر به مسمومیت شود و در نتیجه، علائمی نظیر سردرد، سرگیجه و اختلال در عملکرد سیستم ایمنی را به همراه داشته باشد. دوزهای بالای مزمن نیز میتواند در جذب مس اختلال ایجاد کند و منجر به کمبود آن شود.
- تداخل با داروها: روی ممکن است با برخی داروها همچون آنتی بیوتیکها و دیورتیکها تداخل داشته باشد و اثربخشی آنها را کاهش داده یا خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.

بهطورکلی، پیروی از توصیههای دوز و مشورت با یک متخصص پیش از شروع هر رژیم مکمل جدید، بهویژه برای کسانی که شرایط سلامتی قبلی دارند یا داروهای دیگری مصرف میکنند، جهت به حداقل رساندن عوارض قرص یونی زینک ضروری است. همچنین همواره توصیه میشود تا مکملهای خود را از منابع معتبری که اغلب مشاورههای تخصصی را نیز ارائه میدهند، نظیر داروهوم تهیه کنید.
به نقل از سایت داروهوم درباره عوارض قرص یونی زینک:
عوارض یونی زینک تنها در صورتی بروز پیدا می کند که این مکمل به صورت خودسرانه یا بیش از حد مجاز مصرف شود. در موارد عادی این قرص هیچگونه عوارضی ندارد. البته کسانی که دارای مشکلات گوارشی، اختلاف در جذب مس، کمبود آهن و بیماری های خاص هستند، باید زیر نظر پزشک و با تجویز او از این قرص استفاده کنند. این مکمل با برخی از آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد صرع نیز دارای تداخل است که در صورت ضرورت مصرف یونی زینک باید بین آنها چند ساعت فاصله ایجاد شود.
کلام پایانی
دریافتیم که پاسخ به این سوال که آیا قرص یونی زینک اشتها آور است باید گفت که ممکن است اشتها را در برخی از افراد افزایش دهد اما نمیتوان گفت که بهطور بالقوه منجر به افزایش وزن میشود. عوارض جانبی رایج آن یعنی ناراحتیهای گوارشی و واکنشهای آلرژیک نیز تاکید بر اهمیت رعایت دوزهای توصیه شده و مشاوره با متخصصان را برجسته میکنند.