مقایسه جدیدترین دستاوردهای حوزه درمان و پزشکی اسپانیا با انگلیس

اسپانیا یا انگلیس؟ این سوالی است که در سالهای اخیر ذهن بسیاری از پژوهشگران، دانشجویان علوم پزشکی و سرمایهگذاران حوزه سلامت را به خود مشغول کرده است. این دو کشور که هر یک دارای سوابق درخشانی در حوزه پزشکی هستند، امروزه مسیرهای متفاوتی را برای پیشرفتهای نوین درمانی در پیش گرفتهاند.
تحصیل در اسپانیا یا تحصیل در انگلیس در رشتههای پزشکی و بیوتکنولوژی، به معنای قرار گرفتن در بطن یک رقابت علمی و بهرهگیری از برترین دستاوردهای روز دنیا است.
امروزه، با ظهور مقاومتهای دارویی و پیچیدهتر شدن بیماریهایی مانند بیماری پارکینسون، نیاز به جهشی درمانی بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. در این میان، این سوال اساسی مطرح میشود: کدام مدل سرمایهگذاری و توسعه (مدل بریتانیایی متمرکز بر پژوهشهای اولیه یا مدل اسپانیایی متمرکز بر اجرا و کارآزمایی)، در پنج سال آینده، نتایج ملموستری برای بیماران و جامعه جهانی پزشکی خواهد داشت؟
اهمیت مقایسه اسپانیا و انگلیس
مقایسه دستاوردهای پزشکی در اسپانیا یا انگلیس اهمیت ویژهای دارد، زیرا هر دو کشور نماینده دو رویکرد متفاوت در سرمایهگذاری بر روی سیستمهای درمانی دولتی هستند. انگلستان با سیستم خدمات ملی بهداشت (NHS)، یک مدل کاملاً متمرکز دارد که تصمیمگیریهای کلان در حوزه فناوریهای پزشکی را سریع و یکپارچه میکند؛ این مدل اجازه میدهد تا سرمایهگذاریهای عظیمی در حوزههای نوظهور و گرانقیمت مانند سلولدرمانی صورت گیرد.
در مقابل، اسپانیا با وجود سیستم بهداشت عمومی منطقهای، توانسته با بهرهگیری از فرهنگ همکاری قوی میان مراکز تحقیقاتی و بیمارستانها، حجم عظیمی از کارآزماییهای بالینی را به خود اختصاص دهد. این به معنای دسترسی سریعتر بیماران اسپانیایی به درمانهای در حال توسعه است.
از سوی دیگر، هر دو کشور در خط مقدم مبارزه با چالشهای جهانی سلامت، مانند ظهور انواع باکتری خطرناک مقاوم به آنتیبیوتیک، قرار دارند و نحوه واکنش آنها به این تهدیدات، معیاری برای سایر کشورهای اروپایی محسوب میشود. در نتیجه، درک این الگوهای متفاوت در اسپانیا یا انگلیس، به ما کمک میکند تا مدلهای موفق جهانی را شناسایی و بومیسازی کنیم.
نقشه کلی نوآوریهای درمانی در دو کشور
نقشه نوآوریهای درمانی در این دو کشور، تفاوتهای ساختاری و اولویتبندیهای بودجهای آنها را منعکس میکند. جدول زیر یک مقایسه اجمالی از تمرکز اصلی هر کشور را نشان میدهد:
| انگلیس (تمرکز اصلی) | اسپانیا (تمرکز اصلی) | حوزه نوآوری |
| پیشگام و سرمایهگذاری سنگین (توسعه اولیه) | مشارکت در کارآزماییهای بالینی (اجرای پیشرفته) | ژندرمانی و سلولدرمانی |
| توسعه پلتفرمهای ملی برای تصویربرداری و تشخیص | کاربرد در سامانههای مدیریتی بیمارستانی و اپیدمیولوژی | هوش مصنوعی (AI) در پزشکی |
| ابداع پروتکلهای درمانی جدید و ایمونوتراپی | آزمایش و ارزیابی اثربخشی درمانهای جدید در بیماران | تحقیقات سرطان |
| ساخت دستگاهها و کیتهای تشخیصی با فناوری بالا | استفاده گسترده از فناوریهای روز در مراکز بالینی | فناوریهای تشخیصی |
تمرکز اسپانیا: رشد کارآزمایی های درمان های پیشرفته
رویکرد اسپانیا در پیشرفت پزشکی، بیش از آنکه بر ابداعهای بنیادین در آزمایشگاههای اولیه تمرکز داشته باشد، بر روی تسریع فرایند ارزیابی بالینی و رساندن درمان به بیمار استوار است.
این کشور به دلیل ساختار اداری منعطف و همچنین تمایل بالای مراکز درمانی به همکاری در پروژههای بینالمللی، به یک قطب اصلی برای اجرای کارآزماییهای بالینی در اروپا تبدیل شده است.
- شبکه بیمارستانی گسترده: بیمارستانهای دولتی و خصوصی اسپانیا به سرعت در شبکههای تحقیقاتی بالینی ادغام میشوند تا دسترسی به جامعه بزرگتری از بیماران فراهم شود.
- تسهیلات مقرراتی: سازمانهای نظارتی اسپانیا مسیرهای سادهتری را برای تصویب کارآزماییهای فاز II و III فراهم میکنند.
- جذب استعدادهای مهاجر: این کشور با جذب پزشکان و محققانی که به دنبال فرصتهای عملیاتی هستند، توان تحقیقاتی خود را افزایش داده است.
- تخصص در کاردیولوژی: اسپانیا به طور خاص در حوزه بیماریهای قلبی و عروقی، دارای یکی از فعالترین شبکههای کارآزمایی بالینی در اروپا است.
تمرکز انگلیس: سرمایهگذاری در سلول و ژن درمانی
بر خلاف اسپانیا، انگلستان با اتکا به میراث علمی قوی و بودجههای متمرکز دولتی (از طریق سازمانهایی مانند UK Research and Innovation)، مسیر نوآوریهای ریشهای و بنیادین را انتخاب کرده است. تمرکز اصلی بر روی توسعه درمانهایی است که ساختار بیولوژیکی بیماریها را تغییر میدهند.
- تمرکز بر درمانهای پیشرفته (ATMPs): انگلیس بخش عمدهای از بودجه خود را صرف توسعه درمانهای سلولی، ژنی و مهندسی بافت میکند.
- زیرساختهای تولید تخصصی: ایجاد مراکزی مانند Cell and Gene Therapy Catapult برای تسهیل تولید در مقیاس صنعتی این درمانهای پیچیده.
- پروژههای کلان ژنومیک: راهاندازی پروژههای ملی مانند “۱۰۰,۰۰۰ ژنوم” برای جمعآوری دادههای ژنتیکی عظیم جهت تشخیص و درمان دقیق.
- تحقیقات پیشرفته در واکسن: سرمایهگذاری بر روی پلتفرمهای جدید واکسنسازی (مانند واکسنهای mRNA) با تکیه بر تجربیات اخیر همهگیریها.
شبکه های تحقیقاتی دانشگاهی در اسپانیا
موفقیت اسپانیا در حوزه تحقیقات پزشکی، به ویژه در زمینه کارآزمایی، مدیون ارتباط قوی میان دانشگاهها و مراکز درمانی منطقهای است. این شبکهها، پلی میان دانش نظری و کاربرد بالینی ایجاد میکنند:
- مؤسسات تحقیقاتی بهداشتی (IIS): این مؤسسات در داخل بیمارستانهای بزرگ دانشگاهی شکل گرفتهاند و تحقیق را مستقیماً به بالین بیمار پیوند میدهند.
- همکاریهای منطقهای: مناطق خودمختار اسپانیا بودجههای تحقیقاتی خود را برای پروژههایی که چندین بیمارستان را شامل میشوند، اختصاص میدهند.
- تبادل دانشجو و پژوهشگر: دانشجویان مقاطع بالاتر به سرعت وارد این شبکههای بالینی میشوند و مهارتهای تحقیقاتی عملی را کسب میکنند.
- تخصص در سرطانشناسی: چندین دانشگاه اسپانیا با مراکز مرجع ملی سرطان برای توسعه درمانهای هدفمند همکاری نزدیکی دارند.
مراکز تخصصی بالینی و آزمایشگاهی در انگلیس
در مقابل، انگلیس بر ایجاد مراکز فوق تخصصی متمرکز است که به عنوان نقاط مرجع ملی برای تحقیقات پیچیده عمل میکنند. این مراکز غالباً با دانشگاههای درجه یک جهان همکاری مستقیم دارند:
- واحدهای تحقیقات بالینی (CRFs): این واحدها محیطهای پیشرفتهای را برای انجام تحقیقات فاز اولیه و کارآزماییهای پیچیده ژنی و سلولی فراهم میکنند.
- مراکز تحقیقاتی-درمانی Biobanks : مجموعههای عظیم و باکیفیتی از نمونههای بیولوژیکی بیماران برای پژوهشهای ژنتیکی و مولکولی ایجاد شده است.
- تخصص در بیماریهای مغز و اعصاب: مراکز متعددی بر روی درمانهای دژنراتیو مانند بیماری پارکینسون با استفاده از روشهای پیشرفته ژندرمانی متمرکز هستند.
- مدل متمرکز NHS : تمرکز سیستم درمانی در تحصیل در انگلیس و پس از آن، به این مراکز امکان میدهد تا به منابع و بودجه ملی دسترسی سریع و پایدار داشته باشند.
کاربرد هوش مصنوعی در تشخیص و درمان

ورود هوش مصنوعی (AI) به حوزه پزشکی یکی از جدیدترین و مهمترین پیشرفتها در هر دو کشور است.
انگلستان در زمینه توسعه الگوریتمها و پلتفرمهای مبتنی بر هوش مصنوعی پیشتاز است. سرمایهگذاریهای سنگین در مراکز هوش مصنوعی سلامت ملی (مثلاً NHS AI Lab) با هدف یکپارچهسازی ابزارهای تشخیص مبتنی بر تصویربرداری (رادیولوژی و پاتولوژی) در سطح کل کشور انجام میشود. هدف نهایی، دستیابی به تشخیص سریعتر و دقیقتر بیماریها، بهویژه در غربالگری سرطان و تحلیل پیشرفته دادههای ژنومیک است.
در اسپانیا، هوش مصنوعی بیشتر در بخش مدیریت بهداشت و اپیدمیولوژی کاربرد پیدا کرده است؛ از جمله پیشبینی شیوع بیماریهای عفونی و بهینهسازی جریان کاری بیمارستانها. با این حال، رقابت برای جذب دانشجویان و محققان متخصص در هوش مصنوعی سلامت بین اسپانیا یا انگلیس بسیار بالاست.
اگر شما به عنوان یک دانشجوی متخصص در این حوزه یا دیگر رشتههای پزشکی، تصمیم به مهاجرت تحصیلی به هر یک از این دو کشور را دارید، باید بدانید که فرایند اخذ ویزای تحصیلی برای رشتههای با حساسیت بالا و فناوریهای نوظهور، پیچیدگیهای بیشتری دارد. مدارک شما باید به شکلی ارائه شود که هدف شغلی و تحصیلی شما کاملاً با نیازهای علمی کشور مقصد همخوانی داشته باشد.
در این نقطه، خدمات کاملاً تخصصی مؤسسهای که در این زمینه هم سابقه بسیار خوبی داشتهباشد و هم خوشنام باشد مانند موسسه مهاجرتی درنای آبی، شانس موفقیت شما در اخذ ویزای تحصیلی را به شکل قابل توجهی افزایش میدهد. چنین موسساتی با اشراف کامل به جزئیات مدارک مورد نیاز (مانند ضرورت ارائه پروپوزال یا طرح تحقیقاتی دقیق) و نحوه توجیه هدف از تحصیل در اسپانیا یا انگلیس، به شما کمک میکنند تا تمرکز خود را تنها بر روی پیشرفت تحصیلی و فرصتهای کارآموزی معطوف کنید.
هزینه و دسترسی بیماران به درمان های جدید
دسترسی بیماران به درمانهای جدید، به ویژه درمانهای ژنتیکی که معمولاً بسیار گران هستند، یک چالش کلیدی است. رویکرد دو کشور در این زمینه متفاوت است:
| انگلیس (NHS) | اسپانیا (سیستم منطقهای) | معیار مقایسه |
| متمرکز و مذاکره در سطح ملی (توسط NICE) | مذاکره توسط هر منطقه خودمختار یا بودجههای ملی خاص | روش تأمین مالی درمانهای گران |
| کندتر، اما پس از تأیید، پوشش کامل و یکپارچه در سطح ملی | سریعتر در برخی مناطق یا مراکز تخصصی، اما با ناهماهنگیهای منطقهای | سرعت پوشش بیمهای |
| معمولاً صفر (درمانهای تحت پوشش کاملاً رایگان) | معمولاً صفر در سیستم دولتی، اما تفاوت در دسترسی سریعتر به کارآزمایی | سهم بیمار از هزینه |
| اولویت شدید با بیماریهای تهدیدکننده حیات (مانند سرطان) | توزیع متعادلتر میان بیماریهای مختلف و کارآزماییها | اولویتبندی |
چشمانداز ۵ ساله؛ کدام کشور جلوتر است؟
با نگاهی به پنج سال آینده، تعیین اینکه کدام کشور در رقابت پزشکی پیشتاز خواهد بود، بستگی به تعریف ما از “پیشرفت” دارد. اگر منظور از پیشرفت، ابداع و توسعه اولیه فناوریهای دگرگونساز مانند سلول و ژندرمانی باشد، به احتمال زیاد انگلستان به دلیل سرمایهگذاریهای سنگین و زیرساختهای متمرکز ژنومیک، پیشتاز باقی خواهد ماند.
اما اگر منظور از پیشرفت، سرعت رساندن درمانهای جدید به بیمار و تبدیل شدن به یک مرکز اجرای بالینی جهانی باشد، اسپانیا شانس بیشتری دارد. شبکه فعال کارآزماییهای بالینی و توانایی آن در جذب پروژههای دارویی بینالمللی، این کشور را به یک “آزمایشگاه بزرگ اروپایی” تبدیل کرده است.

















