علائم و روش های درمان عفونت گوش؛ نکات درمانی بزرگسالان و کودکان

عفونت گوش (اوتیت میانی حاد) زمانی رخ می دهد که باکتری یا ویروس در گوش میانی وجود داشته باشد. کودکان بیشتر از بزرگسالان به عفونت گوش مبتلا می شوند. از آن جایی که عفونت گوش معمولا خود به خود و به مرور زمان برطرف می شود، می توان با تحمل درد و مراقبت منظم آن را درمان کرد. گاهی از آنتی بیوتیک ها برای پاکسازی عفونت استفاده می شود.

البته باید توجه کنید که برخی از افراد مستعد ابتلا به عفونت های متعدد گوش هستند و این عفونت های مزمن می تواند باعث مشکلات شنوایی و سایر عوارض جدی شود. در این مطلب می خواهیم در ارتباط با علت عفونت گوش و نشانه های عفونت گوش و روش های درمان خانگی عفونت گوش صحبت کنیم. پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

عفونت گوش چیست؟

عفونت گوش می تواند عفونت های باکتریایی یا ویروسی باشد. آن ها می توانند در گوش میانی، قسمتی از گوش که درست در پشت پرده گوش قرار دارد و همچنین گوش خارجی و داخلی ایجاد شوند. آن ها اغلب به خودی خود از بین می روند؛ اما به دلیل التهاب گوش یا تجمع مایع می توانند دردناک باشند.

عفونت گوش می تواند مزمن یا حاد باشد. عفونت حاد گوش دردناک است، اما مدت کوتاهی دارد. عفونت های مزمن گوش یا از بین نمی روند و یا بارها عود می کنند. این عفونت ها می توانند موجب آسیب به گوش میانی و داخلی شوند که به ندرت دائمی می باشد.

علائم عفونت گوش در بزرگسالان

معمولا کودکان بیشتر از بزرگسالان به عفونت در ناحیه گوش مبتلا می شوند. با این حال، افرادی که به بیماری های مزمن پوستی مانند پسوریازیس مبتلا هستند و یا سیستم ایمنی بدن آن ها ضعیف است، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به عفونت و التهاب گوش قرار می گیرند.

همچنین قرار گرفتن در برخی موقعیت ها و شرایط، می تواند احتمال بروز عفونت را افزایش دهد. برای مثال، افرادی که مدت زمان طولانی را در آب به سر می برند، یا به عفونت دستگاه تنفسی مبتلا می شوند، ممکن است علائم عفونت گوش را داشته باشند.

با توجه به این که عفونت در کدام ناحیه گوش شما ایجاد شده باشد، علائم متفاوتی را تجربه می کنید. با این حال، مهم ترین علائم عفونت گوش در بزرگسالان شامل موارد زیر می باشد:

درد گوش

یکی از شایع ترین نشانه های عفونت گوش، درد گوش است که معمولا ناشی از تجمع مایع و التهاب در قسمت میانی گوش است. این حالت که اغلب در کودکان شایع تر است، با احساس فشار، کاهش شنوایی و حتی تب همراه می باشد.

عفونت گوش معمولاً به دلیل انسداد لوله های استاش رخ می دهد که مسئول تخلیه مایعات از گوش میانی به حلق هستند. این انسداد به علت انواع عفونت تنفسی فوقانی یا آلرژی ها ایجاد می شود. در صورت داشتن گوش درد حتما باید به پزشک مراجعه کنید، زیرا عفونت درمان نشده ممکن است منجر به عوارض جدی تر مانند کاهش دائمی شنوایی شود.

مطلب مشابه: درمان گرفتگی گوش + 15 روش خانگی برای رفع گرفتگی گوش

احساس فشار در گوش و سنگینی سر

یکی دیگر از نشانه های عفونت گوش در بزرگسالان، داشتن احساس فشار در گوش و سنگینی سر است. فرد در این حالت احساس پر شدن گوش یا تحت فشار بودن گوش را دارد. بر اساس نظریه پزشکان، بیشترین علت حس گرفتگی در گوش، ایجاد فشار و تجمع مایع در گوش می باشد. علاوه بر این، وجود التهاب در سینوس ها هم می تواند باعث ایجاد گرفتگی گوش و سنگینی سر شود.

کاهش شنوایی

کاهش شنوایی نیز از دیگر علائم عفونت گوش است. کسی که عفونت گوش دارد، ممکن است احساس گرفتگی و درست نشنیدن صداها را داشته باشد. به طوری که انگار توسط وسیله ای گوش فرد کیپ شده باشد. انسداد گوش به دلیل جرم نیز از دلایل کاهش شنوایی است. اختلال در لوله استاش که وظیفه تنظیم فشار بین گوش میانی و محیط را دارد هم ممکن است به طور موقت باعث کاهش شنوایی شود.

ترشح گوش

اگر عفونت گوش در روزهای اول درمان نشود و تکثیر باکتری ها در گوش سرعت بیشتری پیدا کند، مایع آبکی و عفونت از گوش خارج می شود. در این زمان درمان نکردن عفونت باعث تجمع باکتری در پشت پرده گوش می شود و احتمال صدمه و آسیب جدی به پرده گوش بسیار بالا می رود. در نظر داشته باشید که برای درمان عفونت نمی توان از قرص سرماخوردگی قوی استفاده کرد.

سرگیجه

از آن جایی که عفونت داخلی گوش روی سر تاثیر می گذارد، فرد هنگام ابتلا به عفونت گوش داخلی و عدم اقدام سریع برای درمان آن دچار سردرد و سرگیجه خواهد شد. برخی از افراد در این مواقع به دلیل تشابه علائم سرماخوردگی و عفونت گوش، دچار تشخیص اشتباه می شوند.

علائم عفونت گوش در کودکان

علائم عفونت گوش در کودکان معمولا کمی بیشتر از این علائم در بزرگسالان خواهد بود. در واقع، کودکان خردسال و نوزادان، ممکن است علاوه بر درد گوش و خارج شدن عفونت از آن، علائم دیگری هم داشته باشند. در این بخش به علائم عفونت گوش در کودکان می پردازیم:

تب

بدن کودکان به خاطر داشتن سیستم ایمنی پایین در برابر بیماری ها، نسبت به بزرگسالان واکنش بیشتری می دهد. تب بالای 38.5 درجه سانتی گراد که بیش از چند روز ادامه دارد نیز در برخی موارد نشان دهنده عفونت در بدن کودکان می باشد. تب همراه با ضعف شدید یا از دست دادن آب بدن (به خصوص در کودکان، سالمندان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف) یکی از علائم عفونت گوش است که باید برای درمان آن به پزشک مراجعه کرد.

خارش و سوزش

احساس خارش در لایه خارجی گوش و سوزش در لایه میانه گوش نیز از دیگر علائم عفونت گوش در کودکان و همچنین در بزرگسالان می باشد. التهاب گوش داخلی باعث سوزش و خارش در گوش می شود. حساسیت پوستی، اگزما، عفونت قارچ گوش، سبورئیک درماتیت، نیش حشرات یا واکنش های التهابی از جمله مواردی هستند که باعث خارش، سوزش و قرمزی گوش می شوند.

ضعف و کاهش اشتها

کودکان به دلیل احساس درد و گزگز ناشی از عفونت در گوش داخلی، دچار بیقراری و کاهش اشتها می شوند. تب و سردرد هم علت بیقراری و کم اشتهایی کودک است. کودکان نوپا، هنگام ابتلا به بیماری عفونت گوش، در برخی مواقع تعادل خود در راه رفتن را از دست می دهند. عفونت گوش داخلی (لَبیرینتیت) و اختلالات گوش میانی (اوتیت میانی) از بیماری هایی هستند که منشا آن ها عفونت گوش است.

مطلب مشابه: جوش در گوش ؛ دلیل در آمدن جوش در گوش چیست و چطور درمان می شود؟

روش های درمان عفونت گوش

راهکارهای موثر زیادی برای درمان عفونت گوش وجود دارد. ابتدا محل عفونت در گوش را مشخص کنید که تجمع باکتری ها در کدام قسمت گوش است. اگر در لایه داخلی گوش عفونت مشاهده شود دوران نقاهت بیشتر است. در ادامه برخی از راه های درمان عفونت گوش را بررسی می کنیم. در صورتی که هر یک از این روش ها موثر نبود و شما با تشدید بیماری خود مواجه شدید، باید سریعا به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.

کمپرس آب گرم

کمپرس آب گرم، ساده ترین روش درمان برای کاهش التهاب و درد گوش است. هنگام احساس گوش درد و داشتن التهاب در بخش خارجی گوش، کمپرس آب گرم از بهترین روش های درمان است. برای استفاده از کمپرس آب گرم ابتدا یک حوله کوچک را در آب گرم (ولرم) قرار دهید. مطمئن شوید که دمای آب به حدی نباشد که پوست را بسوزاند.

حوله را از آب خارج کنید و خوب فشار دهید تا آب اضافی آن خارج شود. حوله گرم را به آرامی روی ناحیه دردناک یا ملتهب قرار دهید. می توانید حوله را روی عضلات دردناک، مفاصل و یا روی پیشانی (در صورت سردرد سینوسی) قرار دهید. معمولاً 15 تا 20 دقیقه کمپرس گرم کافی است. در صورت لزوم، این کار را می توانید چندین بار در روز تکرار کنید.

درمان عفونت گوش با عسل

عسل علاوه بر خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی، برای تسکین درد گوش نیز مفید است. عسل برای درمان عفونت گوش کودکان بسیار موثر است؛ به دلیل این که عسل بدون ایجاد عارضه ی جانبی بر سلامتی می تواند عفونت گوش را از بین ببرد. اگر درد و وز وز گوش دارید یا گاهی اوقات دچار سردرد و سرگیجه می شوید می توانید 2 یا 3 قطره عسل را داخل گوش بریزید.

عسل داخل مجرای گوش نفوذ می کند و جرم گوش را در خود حل می کند و عفونت را از بین می برد. زمان بهبودی عفونت به کمک عسل به طور قابل توجهی کاهش می یابد؛ زیرا تولید سلول های التهابی را سرکوب کرده و سیتوکین های پیش التهابی، فیبروبلاست ها و سلول های اپیتلیال را تحریک می کند.

درمان عفونت گوش با سرکه سیب

استفاده از سرکه سیب یکی دیگر از راه های درمان عفونت گوش می باشد. سرکه سیب حاوی اسید استیک و دارای خاصیت ضد باکتریایی می باشد. علاوه بر این، سرکه سیب می تواند به کاهش التهاب در گوش کمک کند. برای استفاده از این روش کافی است مقادیر مساوی آب گرم و سرکه سیب را با هم ترکیب کنید و سپس چند قطره از آن را به گوش آسیب دیده بزنید.

درمان عفونت گوش با سیر

مصرف سیر می تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. سیر به بدن کمک می کند تا با عفونت ها مبارزه کند یا از آن جلوگیری کند. استفاده از سیر یکی از روش های درمان عفونت گوش است که می تواند درد و التهاب ناشی از عفونت را از بین ببرد و ترشحات گوش را کاهش دهد. این امر موجب ارتباط قوی بین سیر و عفونت گوش می شود.

برای درمان عفونت گوش با سیر از روش های مختلفی می توان استفاده کرد. ساده ترین روش این است که یک حبه سیر پوست کنده را در یک تکه گاز قرار دهید و داخل گوش بگذارید. سپس یک حوله گرم یا لیف گرم را روی گوش قرار دهید تا حرارت حاصل از آن باعث درمان عفونت گوش شود.

در انجام این روش باید به این نکته توجه کنید که حبه سیر نباید داخل مجرای گوش برود. به همین دلیل این روش برای درمان عفونت گوش کودکان توصیه نمی شود. چون ممکن است کودک به اشتباه حبه سیر را داخل گوش خود فرو کند.

یک روش دیگر برای درمان عفونت گوش با سیر استفاده از روغن سیر است. در این روش باید چند حبه سیر را در مقدار کمی روغن تفت دهید و از صافی رد کنید. بعد از این که کمی حرارت روغن کم شد، چند قطره از آن را داخل گوش آسیب دیده بریزید و یک تکه پنبه داخل گوش فرو کنید. روغن سیر مانند داروی ضد عفونت قوی عوامل میکروبی را از بین می برد.

روغن نارگیل

روغن نارگیل به دلیل نداشتن عوارض جانبی، برای درمان عفونت گوش مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از روغن نارگیل طبیعی و ریختن مقداری از آن در گوش می تواند به تسکین و درمان علائم آزار دهنده عفونت گوش مانند درد، خارش و خشکی کمک کند. همچنین این روغن کانال گوش را مرطوب و تمیز می کند. روغن نارگیل باکتری ها، ویروس ها و قارچ های مختلف را از بین می برد.

استفاده از عنبر نسا

استفاده از عنبر نسا برای درمان عفونت گوش، یک روش درمان سنتی است که در برخی مناطق رواج دارد. بسیاری از افراد برای درمان عفونت گوش از دود کردن عنبر نسا استفاده می کنند. زیرا بر این باورند که دود کردن عنبر نسا به دلیل خواص ضد عفونی کنندگی و ضد التهابی که دارد، می تواند در درمان عفونت های مختلف از جمله عفونت گوش موثر باشد. عنبر نسا حاوی مواد آنتی اکسیدانی و آنتی باکتریالی است و بدون ایجاد عارضه می تواند عفونت گوش را از بین ببرد.

مزیت استفاده از این روش این است که به راحتی انجام می شود. برای درمان عفونت گوش به روش سنتی و با استفاده از عنبر نسا باید مقداری عنبر نسا را روی آتش بسوزانید و گوش را در معرض دود آن قرار دهید تا دود به مجرای گوش نفوذ کند و با خاصیت آنتی باکتریال عفونت را از بین ببرد.

روغن درخت چای

روغن درخت چای دارای خواص دارویی می باشد که می تواند در درمان عفونت گوش موثر باشد. ترکیب شیمیایی این روغن، باکتری هایی را که با آن ها در تماس است از بین می برد. برای استفاده از روغن درخت چای جهت درمان عفونت گوش حتما باید با پزشک مشورت کنید، به دلیل این که روغن درخت چای بسیار قوی است و در صورت استفاده مستقیم در گوش ممکن است باعث سوزش، التهاب و حتی آسیب به پرده گوش شود.

درمان عفونت گوش با روغن زیتون

یک روش دیگر برای درمان عفونت گوش، قرار دادن چند قطره روغن زیتون گرم شده در گوش است که می تواند تسکین دهنده باشد. برای انجام این کار باید به یک طرف دراز بکشید و گوش آسیب دیده باید رو به بالا باشد. سپس گوش فوقانی را به آرامی به سمت بالا و عقب بکشید. این روش مجرای گوش را باز کرده و به روغن کمک می کند تا به طور مستقیم وارد کانال شود. اگر عفونت گوش فرد بعد از استفاده از این روغن بهبود پیدا نکرد، بهتر است به پزشک مراجعه کند.

درمان عفونت گوش با پیاز

پیاز حاوی خواص ضد باکتری و ضد التهابی طبیعی می باشد و می تواند گوش درد را تسکین دهد. برای بهره مندی از این خواص، یک پیاز تازه را خرد کنید و برای مدت کوتاهی در ماکروویو قرار دهید تا گرم شود. پیاز گرم را در یک پارچه تمیز بپیچید و آن را به مدت 5 تا 10 دقیقه روی گوش نگه دارید. گرما و خواص پیاز به کاهش درد گوش ناشی از عفونت کمک می کند. همچنین از آب پیاز می توانید برای گرفتگی گوش هم استفاده کنید.

استفاده از روغن حنظل

روغن حنظل یا همان هندوانه ابوجهل دارای خواص ضد عفونی کننده است و به صورت یک آنتی بیوتیک برای عفونت گوش عمل می کند. این روغن خیلی سریع بر درمان عفونت گوش اثر می گذارد. در حقیقت تاکنون هیچ مطالعه علمی معتبر و جامعی وجود ندارد که اثر بخشی درمان عفونت گوش با روغن حنظل را به طور قطعی ثابت کند. اگر چه برخی افراد از این روش نتایج مثبتی دریافت کرده اند، اما این نتایج ممکن است به عوامل دیگری مانند سیستم ایمنی بدن، شدت عفونت و حتی اثر پلاسبو مربوط باشد.

درمان عفونت گوش نوزاد با شیر مادر

عفونت گوش در کودکان معمولا بین 6 تا 18 ماهگی شایع تر است. علائم عفونت گوش در نوزادان این است که گریه و بی قراری می کنند و بسیاری از مواقع با دست گوش خود را می کشند. در صورتی که مادر بخواهد از روش های درمان خانگی برای عفونت گوش کودک استفاده کند، بهترین و آسان ترین راه این است که چند قطره شیر داخل گوش نوزاد بریزد.

شیر مادر دارای خواص ضد میکروبی است و عفونت ها را از بین می برد؛ چرا که شیر مادر یک آنتی بادی طبیعی است و فرایند از بین بردن بیماری را تسریع می بخشد. انجام این روش هم مانند روش های درمان طبیعی دیگر به راحتی انجام می شود.

برای این کار فقط کافی است با قطره چکان 3 تا 4 قطره شیر مادر داخل گوش نوزاد ریخته شود. قطره های شیر باید در ورودی کانال گوش قرار بگیرند، نه مستقیماً داخل آن. اگر این روش چند بار در روز تکرار شود می تواند عفونت را به طور کامل از بین ببرد.

مطلب مشابه: درمان گلو درد چرکی و از بین بردن چرک گلو در منزل با روش های طبیعی